1857ஆம் ஆண்டு மாபெரும் கிளர்ச்சி அல்லது முதல்இந்திய சுதந்திர போர்
1857ஆம் ஆண்டை ஆங்கில வரலாற்று அறிஞர்கள் ‚படை வீரர்கள் கிளர்ச்சி‛ என்றும், இந்திய வரலாற்று அறிஞர்கள் ‚முதல் இந்திய சுதந்திர போர்‛ என்றும் அழைக்கின்றனர்.
முதல் இந்திய சுதந்திர போரின் போது கானிங் பிரபு இந்தியாவின் தலைமை ஆளுநராக இருந்தார்.
நாடு இழக்கும் கொள்கை – டல்ஹௌசி பிரபு துணைப்படைத்திட்டம் – வெல்லெஸ்லி பிரபு முகலாய வம்சத்தின் கடைசி பேரரசர் இரண்டாம் பகதூர் ஷா.
நிலப்பிரபுக்களும், குடியானவர்களும் நிலவரி முறையினால் அதிகமாக பாதிக்கப்பட்டனர்.
பெண்டிங் பிரபு காலத்தில் கொண்டு வரப்பட்ட வங்காள நில குத்தகை சட்டத்தின்படி குத்தகை சுதந்திரம் கொண்ட நிலங்கள் அரசின் கட்டுப்பாட்டில் கொண்டு வரப்பட்டதால் நிலச் சொந்தகாரர்கள் பலர் வறுமைக்குத்தள்ளப்பட்டனர்.
இராணுவத்தில் இந்தியர்களுக்கு வழங்கப்பட்ட மிக உயர்ந்த பதவி சுபேதார் என்பதாகும். அந்த உயர் பதவிக்கு அளிக்கப்பட்ட ஊதியம் ஆங்கிலேய புதிய சிப்பாய்களின் ஊதியத்தை விட குறைவு.
1856 ஆம் ஆண்டு கானிங் பிரபு பொதுப்பணிச் சட்டத்தைக் கொண்டு வந்தார். இச்சட்டம், தேவைப்பட்டால் இந்திய படை வீரர்கள் கடல்கடந்தும் போரில் ஈடுபட வேண்டும் என்று கூறியது.
1857-ஆம் ஆண்டு மார்ச் – 29ம் நாள் கல்கத்தாவிற்கு அருகிலுள்ள பாரக்புரில் வங்காளப் படைபிரிவை சேர்ந்த மங்கள் பாண்டே என்ற இளம் இந்திய பிராமணப் படைவீரர் கொழுப்புத் தடவிய தோட்டாவை உபயோகிக்க மறுத்தார்.
இவர் கட்டாயப்படுத்தப்படவே, வேறு வழியின்றி தனது மேலதிகாரியை சுட்டுக்கொன்று, தனது எதிர்ப்பை வெளிப்படுத்தினார். பின்னர் விசாரணைக்கு உட்படுத்தப்பட்டு தூக்கிலிடப்பட்டார்.
1857-ல் வங்காளத்தில் பாரக்புரில்தான் முதலில் புரட்சி வெடித்தது.
1857-ம் ஆண்டு மே மாதம் மீரட்டிலிருந்த படைபிரிவினர் வெளிப்படையாகப் புரட்சியில் ஈடுபட்டனர்.
இப்புரட்சி நடைபெற்ற முக்கிய நகரங்கள் டெல்லி, கான்புர் மற்றும் லக்னோ.
இராணி லக்குமி பாய் 1858ஆம் ஆண்டு ஜுன் மாதம் நடைபெற்ற போரில் கொல்லப்பட்டார்.
1858ஆம் ஆண்டு நவம்பர் 1ம் தேதி இந்தியாவின் கடைசி தலைமை ஆளுநரும் முதல் வைசிராயுமான கானிங் பிரபு அலகாபாத்தில் நடைபெற்ற மாபெரும் கூட்டத்தில் விக்டோரியா மகாராணியின் பேரறிக்கையை வெளியிட்டார்.
இது இந்திய மக்களின் மகாசாசனம் (உரிமை சாசனம்) என்று கருதப்பட்டது.